Klasa szkolna jako grupa społeczna: wpływ i specyfika

Strona głównaKształcenieKlasa szkolna jako grupa społeczna: wpływ i specyfika

Klasa szkolna jest specyficzną grupą społeczną, która powstaje w sposób instytucjonalny, a poszczególni uczniowie nie mają wpływu na to, do której klasy zostaną przydzieleni. Jednak klasa szkolna, podobnie jak każda inna grupa społeczna, wywiera ogromny wpływ na swoich członków, zarówno pod względem postaw wobec nauki i szkoły, jak i zachowania wewnątrz klasy.

Definicja klasy szkolnej

Klasa szkolna to jednostka organizacyjna w systemie edukacyjnym, która zwykle skupia grupę uczniów na podobnym poziomie edukacyjnym, uczy się razem i jest prowadzona przez jednego lub kilku nauczycieli. Pojęcie to może być używane w różnych kontekstach i może mieć różne znaczenia w różnych systemach edukacyjnych.

  1. Fizycznie: Klasa szkolna to również pomieszczenie, w którym odbywają się lekcje. Jest zwykle wyposażona w tablicę, krzesła, biurka i inne materiały dydaktyczne.
  2. Edukacyjnie: Jest to grupa uczniów, którzy uczą się razem pod opieką nauczyciela. W tej grupie realizowany jest określony program nauczania, a uczniowie są zwykle oceniani i promowani do kolejnej klasy jako jednostka.
  3. Społecznie: Klasa szkolna jest również środowiskiem, w którym uczniowie uczą się interakcji społecznych, rozwijają umiejętności komunikacyjne i uczą się pracować w grupie.
  4. Instytucjonalnie: W kontekście szkoły lub instytucji edukacyjnej, klasa jest jednostką organizacyjną, która jest częścią większej struktury takiej jak szkoła czy wydział.
  5. Pedagogicznie: Jest to również kontekst, w którym nauczyciel stosuje różne metody i techniki nauczania, aby przekazać uczniom określone umiejętności i wiedzę.
  6. Wirtualnie: W dobie cyfryzacji, klasa szkolna może również istnieć w formie wirtualnej, gdzie uczniowie i nauczyciele komunikują się i uczą za pośrednictwem technologii internetowej.

Faza kształtowania się grupy

Pierwszym etapem rozwoju grupy jest faza kształtowania się grupy, zwana także fazą formowania lub orientacji i zależności. W tej fazie dominuje skupienie na sobie i uległość poszczególnych uczniów. Uczniowie obserwują i poznają siebie nawzajem, starając się zaprezentować się z jak najlepszej strony. Tworzą się sympatie i antypatie, a uczniowie starają się znaleźć swoje miejsce w grupie.

Nauczyciel lub wychowawca odgrywa ważną rolę, przekazując informacje na temat norm i reguł panujących w klasie oraz pomagając w obniżeniu napięcia i lęku uczniów. Integracja uczniów i zrozumienie wzajemnych podobieństw odgrywają kluczową rolę na tym etapie.

Faza szturmowania: konflikt i bunt

Drugim etapem jest faza szturmowania, która często wiąże się z konfliktami i buntem. Uczniowie zdają sobie sprawę, że aby osiągnąć indywidualne cele, muszą pracować razem. Pojawia się walka o władzę, narzekanie i krytyka. Członkowie grupy zaczynają różnicować się i kwestionować pozycję lidera.

W tej fazie istotne jest wsparcie nauczyciela w rozwiązywaniu konfliktów, buforowanie emocji i pomaganie w ujawnianiu ich w sposób, który nie rani innych uczniów.

Faza normowania: współdziałanie i spójność

Trzecim etapem jest faza normowania, w której grupa zaczyna osiągać większą spójność. Członkowie grupy lepiej komunikują się ze sobą, rozumieją mocne i słabe strony innych, tworzą się role grupowe, a nieformalny lider rozdziela zadania.

Uczniowie identyfikują się z zespołem, a konflikty służą znalezieniu najlepszego rozwiązania. Poczucie bezpieczeństwa i zażyłość między uczniami wzrastają. Nauczyciel odgrywa ważną rolę w budowaniu spójności grupy i wspieraniu jej członków.

Faza wykonywania: realizacja zadań

Kolejnym etapem jest faza wykonywania, w której grupa koncentruje się na realizacji określonych celów i staje się bardzo efektywnym zespołem. Komunikacja jest wielostronna, a ludzie ufają sobie nawzajem. Wzrasta inicjatywa i efektywność pracy grupy. Jest to faza, w której uczniowie składają efekt pracy grupowej ponad własne interesy. Wzrasta poczucie satysfakcji z osiągnięć grupy. Nauczyciel odgrywa rolę wsparcia i motywacji, a grupa rozwija nowe normy współpracy.

Faza rozstania

Ostatnim etapem rozwoju grupy jest faza rozstania. Jest to czas podsumowań i żalu związany z koniecznością zakończenia współpracy i rozstania. Nauczyciel powinien ułatwić symboliczne pożegnanie się uczniów i podsumowanie pracy poprzez informacje zwrotne od uczestników.

Klasa szkolna ma swoją specyfikę, ponieważ uczniowie do niej należą przymusowo, a normy i cele są ustalane z góry. Klasa szkolna jest także dużą grupą społeczną, która tworzy się spontanicznie. Istnieje potrzeba budowania spójności w klasie i wspierania uczniów w realizacji celów szkolnych. Indywidualne podejście do uczniów jest istotne, aby stworzyć odpowiednie warunki wychowawcze i dydaktyczne.

Wnioski z badań nad klasą szkolną wskazują, że jej funkcjonowanie ma ogromne znaczenie dla rozwoju osobowości uczniów. Właściwa struktura społeczna, normy i zasady, a także wsparcie nauczyciela są kluczowe dla tworzenia pozytywnego i efektywnego środowiska klasowego. Klasa szkolna może być miejscem, w którym uczniowie rozwijają swoje umiejętności społeczne, uczą się współpracy i osiągają sukcesy.

Podobne artykuły

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj